Το πανηγύρι της Μεγάλης

Πηγή φωτογραφίας: http://skiritida.gr

Το Γενέσιον της Παναγίας σήμερα και πανηγυρίζει η ενοριακή εκκλησία του χωριού μας, η Μεγάλη, όπως συνηθίζουμε να τη λέμε σε αντιδιαστολή προς την Εκκλησούλα ή Παναΐτσα στον Κάτω Μαχαλά. 

Ο ναός χτίστηκε το 1829. Όπως μας πληροφορεί η επιγραφή που βρίσκεται στη νότια είσοδο: "Ο περίφημος ναός ούτος η Γέννησις της Υπεραγίας ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας, του Αγίου Σπυρίδωνος και του Μεγαλομάρτυρος Χαραλάμπους εγένετο παρά του κοινού μας χωρίου εν έτει 1829".

Η εκκλησία μας είναι τρισυπόστατη, δηλαδή είναι αφιερωμένη στη Γέννηση της Παναγίας, τον Άγιο Σπυρίδωνα και τον Άγιο Χαράλαμπο και έχει τρεις  Άγιες Τράπεζες και συνεπώς μπορούν να τελεστούν την ίδια μέρα τρεις λειτουργίες (από διαφορετικούς, εννοείται, ιερείς), πράγμα εξαιρετικά σπάνιο για ένα χωριό, ακόμα και των 2.000 κατοίκων, όπως ήταν κάποτε η Κολλίνα.

Ενδιαφέρον έχει για την ιστορία του χωριού μας να εστιάσουμε στη φράση της επιγραφής "του κοινού μας χωρίου". Έχω την εντύπωση ότι αφήνει να εννοηθεί ότι το χωριό μας, στη σημερινή του θέση, είχε χτιστεί εκείνη περίπου την εποχή από προϋπάρχοντες οικισμούς της περιοχής που συνενώθηκαν εκεί (σε προϋπάρχοντα ίσως μικρότερο οικισμό).

Σύμφωνα με τα Χρονικά Κολλινών Αρκαδίας του Θάνου Βαγενά (σελ. 173), η ανοικοδόμηση της εκκλησίας τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια έγινε με τα οικοδομικά υλικά από το παλιό "Κονάκι" του Τούρκου Αγά και Αστυνόμου των Κολλινών, του επονομαζόμενου Φερούτ-Εφέντη. Ο Αντώνης Παπαγιανόπουλος από την άλλη στο βιβλίο Το χωριό μου (σελ. 17) ονομάζει τον Τούρκο Αγά Καράφεση και προσδιορίζει τη θέση του "σεραγιού" του μερικές δεκάδες μέτρα αριστερά από Μοιράγειο Μέγαρο, όπως κοιτάζει κανείς από την πλατεία. Αναφέρει επίσης (πράγμα που το έχω ακούσει κι εγώ από προφορικές αφηγήσεις γερόντων), ότι κατά την εκσκαφή δεν έβρισκαν στέρεο έδαφος (λογικό άλλωστε, αφού κάπου εκεί πρέπει να είναι οι πηγές της Καμάρας) και έριξαν στα θεμέλια κορμούς δέντρων.

1904, Πηγή φωτογραφίας: http://kollina.gr

Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς από τις φωτογραφίες που σώζονται για τα τελευταία 100 χρόνια περίπου, το οικοδόμημα έχει υποστεί αρκετές μετατροπές, επισκευές κλπ (μια εικόνα της εξέλιξης μπορεί να δει κανείς στη σχετική ενότητα του kollina.gr). Διατήρησε μέχρι σήμερα, ωστόσο, το χαρακτήρα της σταυροειδούς τρίκλιτης βασιλικής με τρούλο. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το μαρμάρινο καμπαναριό (χτισμένο με μάρμαρα που μεταφέρθηκαν απ' την Κλιβίτσα) αντιμετώπιζε ήδη από το Μεσοπόλεμο προβλήματα στατικότητας και τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια αντικαταστάθηκε από τη μέση περίπου και πάνω με το υπάρχον τσιμεντένιο και τοποθετήθηκε και το ρολόι, ενώ αργότερα κατασκευάστηκε και ο πρόναος.

Θα σημάνουν λοιπόν και φέτος οι καμπάνες για το πανηγύρι. Τη μεγάλη καμπάνα η παράδοση τη θέλει φερμένη απ' τη Ρωσία και εξηγεί τον ξεχωριστό ήχο της με τη σκέψη ότι στο κράμα έχουν περιληφθεί χρυσάφι κι ασήμι. 

Χρόνια πολλά σε όλους!